Odmowa ekstradycji obywatela Niemiec do Turcji wobec uznania skazania za to same przestępstwo w Niemczech.
Początkiem lutego bieżącego roku doszło do zatrzymania obywatela Republiki Federalnej Niemiec i Turcji na lotnisku Katowice-Pyrzowice poszukiwanego czerwoną notą Interpolu do wykonania kary 6 lat i 3 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Karnego w Stambule. Nasza Kancelaria podjęła się obrony zatrzymanego, uzyskując informację, iż za tożsamy czyn było on przed 30 lat skazany przez Sąd w Berlinie.
Jak się następnie udało nam ustalić Wyrokiem Sądu Okręgowego w Berlinie z 12 lutego 1991 r. za ten sam czyn obywatel Niemiec został skazany jako sprawca młodociany na karę 2 lat pozbawienia wolności, którą warunkowo zawieszono na okres próby. Wyrok ten został wykonany w całości.
Po rozpoznaniu wniosku ekstradycyjnego Sąd Okręgowy w Gliwicach postanowieniem z dnia 21 marca 2023 r. stwierdził niedopuszczalność wydania organom Republiki Tureckiej celem wykonania kary więzienia, wskazując, iż zgodnie z art. 604§ 1 pkt 4 kpk wydanie jest niedopuszczalne, jeżeli postępowanie karne co do tego samego czynu tej samej osoby zostało prawomocnie zakończone. Równocześnie jak wskazał Sąd, Rzeczpospolita Polska w związku z przystąpieniem w 2007 r. Do Układu z Schengen jest związana Konwencją Wykonawczą do Układu z Schengen z dnia 14 czerwca 1985 r. Norma art. 54 Konwencji wykonawczej do Układu z Schengen zobowiązuje Polskę do Stosowanie w sprawach ekstradycyjnych szerszych uregulowań odnoszących się do zasady ne bis in idem, aniżeli te, które wynikają z art. 9 ust. 2 i 3 Europejskiej Konwencji o Ekstradycji, której sygnatariuszami jest zarówno strona Polska jak i Turecka. W myśl tego przepisu Konwencji Wykonawczej wyrok w sprawie karnej wydany w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej ma takie samo znaczenie prawne, jak wyrok wydany w Polsce. Dopuszczalność wydania osoby ściganej zgodnie z art. 9 ust. 2 i 3 Konwencji o Ekstradycji , z uwagi na popełnienie przestępstwa także na terytorium Państwa wzywającego (art. 9 ust. 3c Konwencji) nie ma zastosowania w przypadku wyroków zagranicznych, wydanych w Państwie trzecim, Stronie konwencji o Ekstradycji, jeśli Państwo to jest jednocześnie stroną Konwencji Wykonawczej do Układu z Schengen. Zagraniczne orzeczenie w sprawie karnej wywołuje bowiem w takiej sytuacji identyczne skutki prawne, jak orzeczenie wydane w państwie wezwanym. Strona Polska traktuje w takim przypadku orzeczenie wydane w Niemczech tak samo, jak prawomocne orzeczenie właściwego organu Strony wezwanej.
Jako obrońcy zatrzymanego obywatela Niemiec podnosiliśmy jego wcześniejszą karalność za ten sam czyn przez Sąd w Berlinie i w tym zakresie zachodzącą negatywną przesłankę wydania, mając tu również na uwadze traktaty międzynarodowe wiążące Polskę jako członka Unii Europejskiej. Jednak cała trudność w prowadzeniu obrony, a raczej trudność dowodowa sprowadzała się do wykazania prawomocnego przed 30 laty skazania klienta w Niemczech i wykonania w całości przez niego kary, mając tu również na uwadze zatarcie skazania i zniszczenie akt. Jednak przedłożenie przez nas w Sądzie kopii wyroku jaką odnalazła rodzina, oświadczenia ówczesnego obrońcy niemieckiego złożone przed notariuszem wraz z klauzulą apostille co do treści wyroku, zaświadczenia z Sądu w Berlinie o zniszczeniu akt, okazało się wystarczające dla wykazania treści wyroku berlińskiego i jego uznania przez Sąd Okręgowy w Gliwicach i tym samym wskazania na negatywną przesłankę ekstradycji do państwa trzeciego.
Cieszymy się bardzo z postanowienia Sądu Okręgowego, w konsekwencji którego nasz klient, obywatel Unii Europejskiej mógł wrócić do swojej rodziny, bez pomocy której, co wymaga podkreślenia nasz wspólny sukces nie byłby możliwy. Zakończona pozytywnie sprawa tym bardziej cieszy nas jako prawników, gdyż stan faktyczny z jakim przyszło nam się zmierzyć był nietypowy i bardzo ciekawy, a samo rozstrzygnięcie Sądu Okręgowego może stanowić podstawę dla kolejnych rozstrzygnięć w tego rodzaju sprawach w przyszłości, na co liczymy. Postanowienie Sądu jest prawomocne.
